Hiponatremi tedavisinde Vaptan kullanımı

Hastane içi mortalitenin önemli bir öngördürücüsü olan hiponatremi, klinik pratikte en sık karşılaştığımız elektrolit bozukluğu olup, yatan hastalarda %30’a kadar çıkabilen oranlarda rastlanabilmektedir. Hiponatremi gelişiminde altta yatan sebep her ne olursa olsun su metabolizması önem taşımaktadır. Su metabolizmasında ve kardiyovasküler sistem üzerinde etkileri olan arginin-vazopressin (AVP), plazma ozmolalitesinde yükselme veya kan basıncındaki düşmenin ozmoreseptörler veya baroreseptörlerce tespit edilmesi üzerine arka hipotalamustan salgılanan bir hormondur. Arginin-vazopressin reseptörleri, damar düz kas hücreleri (V1a), kalp (V1a), böbrek medullası toplama kanalları (V2), ön hipofiz (V1b) ve başka pekçok organda bulunmaktadır. Son dönemde kronik hipotonik hiponatremi tedavisinde “vaptanlar” olarak bilinen AVP reseptör antagonistleri klinik pratiğe girmektedir. Bu derlemede hiponatremi tanısı ve sınıflaması, tedavisinde kılavuzlar ışığında güncel yaklaşımlar, hiponatremi tedavisinde “vaptan” kullanımının dayanağı ve bu konuda literatürde mihenk taşı olan çalışmalar irdelenmektedir. Ayrıca hiponatremi tedavisinde onay almış olan iki vaptan; “tolvaptan” ve “conivaptan”ın doğru kullanım endikasyonları, kontrendikasyonları ve bu grup ilaçların kullanımında dikkat edilecek hususlar incelenmiştir.