ISSN 1016-5169 | E-ISSN 1308-4488
Archives of the Turkish Society of Cardiology
Türkiye’de sigara tüketimi verileri: Kardiyovasküler risk faktörlerine yönelik epidemiyolojik çalışmaların sistematik derleme, meta-analiz ve meta-regresyonu [Turk Kardiyol Dern Ars]
Turk Kardiyol Dern Ars. 2018; 46(7): 602-612 | DOI: 10.5543/tkda.2018.85349

Türkiye’de sigara tüketimi verileri: Kardiyovasküler risk faktörlerine yönelik epidemiyolojik çalışmaların sistematik derleme, meta-analiz ve meta-regresyonu

Necla Özer1, Mustafa Kılıçkap2, Lale Tokgözoğlu1, Hüseyin Göksülük2, Doruk Karaaslan3, Meral Kayıkçıoğlu4, Mehmet Birhan Yılmaz5, Cem Barçın6, Adnan Abacı7, Mahmut Şahin8
1Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı, Ankara
2Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı, Ankara
3Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi, İstanbul
4Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı, İzmir
5Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, Sivas
6Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, Ankara
7Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, Ankara
8Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kardiyoloji Anabilim Dalı, Samsun

AMAÇ
Sigara kullanımı Türkiye’deki en önemli sağlık sorunlarından ve önlenebilir ölüm nedenlerinden birisidir. Son 10 yılda bu sorunun çözümüne yönelik pek çok yasal önlemler alınmıştır. Bu çalışmada ülkemizde son 15 yılda gerçekleştirilen epidemiyolojik çalışmaların sistematik derleme ve meta-analizi yapılarak sigara kullanımı prevalansının belirlenmesi amaçlandı.

YÖNTEMLER
Çalışma amacına uygun epidemiyolojik araştırmalar Ovid Medline, Web of Science Core Collection ve ULAKBİM veritabanları ile Sağlık Bakanlığı ve Türkiye İstatistik Kurumunun web sayfaları üzerinden tarandı. Analize alınan araştırmalar Türkiye’yi temsil etme derecesi ve ölçümlerin standardizasyonu dikkate alınarak kendi geliştirdiğimiz yanlılık (bias) skoru ile değerlendirildi. Rastgele etkiler modeli ile meta-analiz ve meta-regresyon yapıldı.

BULGULAR
Sigara kullanımı ile ilgili verisi olan 10 epidemiyolojik çalışmaya (n=122383) ulaşıldı. Kadın (n=49524) ve erkekler (n=37684) için ayrı olarak sigara kullanma verisi bu çalışmaların sekizinden elde edilebildi. Tümü yanlılık riski açısından düşük olarak değerlendirilen bu çalışmaların meta-analizinde arada bir sigara kullanan grup dahil edildiğinde sigara kullanımı prevalansı tüm grupta %30.5, kadınlarda %15.7, erkeklerde ise %46.1 bulundu. Meta-regresyon analizinde kaba (crude) prevalans değerlerinin zamanla değişimi anlamlı olmasa da, yaş kategorilerine göre prevalans değerlerini veren 3 çalışmanın verileri yaşa göre standardize edildiğinde 2003–2012 yılları arasında sigara kullanım sıklığının arada bir kullananlar dahil edildiğinde %6.8 birim (%20.2 oranında), hariç tutulduğunda %8.4 birim (%26.3 oranında) azaldığı görüldü.

SONUÇ
Sigara tüketiminin azaltılmasına yönelik alınan pek çok önleme rağmen 15 yaş üzerindeki Türk toplumunun yaklaşık üçte biri, erkeklerin ise yaklaşık yarıya yakını sigara kullanmaktadır. Sigarayla mücadele programlarına devam edilmesi ülkemiz açısından oldukça önemlidir.

Anahtar Kelimeler: Epidemiyoloji, meta-analiz; sigara; Türkiye.

Data on smoking in Turkey: Systematic review, meta-analysis and meta-regression of epidemiological studies on cardiovascular risk factors

Bu makaleye nasıl atıfta bulunacaksınız?
Necla Özer, Mustafa Kılıçkap, Lale Tokgözoğlu, Hüseyin Göksülük, Doruk Karaaslan, Meral Kayıkçıoğlu, Mehmet Birhan Yılmaz, Cem Barçın, Adnan Abacı, Mahmut Şahin. Data on smoking in Turkey: Systematic review, meta-analysis and meta-regression of epidemiological studies on cardiovascular risk factors. Turk Kardiyol Dern Ars. 2018; 46(7): 602-612

Sorumlu Yazar: Necla Özer, Türkiye
Makale Dili: Türkçe


Journal Metrics

Journal Citation Indicator: 0.18
CiteScore: 1.1
Source Normalized Impact
per Paper:
0.22
SCImago Journal Rank: 0.348

Hızlı Arama



Copyright © 2024 Türk Kardiyoloji Derneği Arşivi