Türk Erişkinlerinde Apo CIII Düzeyleri: Koroner Risk ve Metabolik Sendrom ile İlişkileri

Çalışmanın amacı düşük kolesterol düzeyleri fakat yüksek metabolik sendrom (MS) prevalansına sahip olan Türk erişkinlerinde, total apolipoprotein CIII (apo CIII) ve alt fraksiyonlarının prevalan koroner kalp hastalığının (KKH) bağımsız belirteci olup olmadığını veya metabolik sendromla ilişkili değişkenleri yansıtıp yansıtmadığını kesitsel olarak incelemekti. 2001 TEKHARF taraması kohortunu temsil eden 857 katılımcıda, apo CIII ve diğer risk faktörleri değerlendirildi. KKH teşhisi, klinik bulgular ve istirahat elektrokardiyogramının Minnesota kodlamasına göre yapıldı. Çalışma grubu 33-82 yaşları arasındaki kadın ve erkeklerden oluştu. ATP III kriterine göre grubun %42'sinde metabolik sendrom saptandı. Ortalama bel çevresi erkeklerde 89.4 cm, kadınlarda 92.9 cm bulundu. Apo CIII türbidimetrik immunassay ile ölçüldü. Erkek ve kadınlarda ortalama HDLdışı-apo CIII sırasıyla 6.4 ve 6.2 mg/dl, HDL apo CIII ise 6.2 ve 6.3 mg/dl idi. HDLdışı-apoCIII düzeyleri Batılı toplumlardaki değerlere benzer, HDLapoCIII düzeyleri ise daha yüksek bulundu. İki cinste de apo CIII'ün her iki fraksiyonu da lipidler, lipoproteinler, apo B, antropometrik ölçümler, sistolik ve diyastolik kan basıncı ile anlamlı ilişki sergiledi. Her iki apo CIII fraksiyonunun serum trigliseridleri (rs = 0.70 ) ve apo B (rp = 0.37) ile ilişkisi oldukça kuvvetli idi. Toplam apo CIII ve her iki fraksiyonu, kadınlarda proinflamatuar C-reaktif protein ile zayıf bir ilişki (rs =0.20, p<0.001) gösterdi. HDLdışı-apoCIII'ün düşük düzeylerine karşı >7 mg/dL değerler, hipertrigliseridemik hiperapo B varlığını yaş ayarlı 13.8 Odds oranı (OO) ile belirledi. Total ve HDLdışı-apoCIII, yaş, LDL- ve HDL- kolesterol ayarlamaları yapıldıktan sonra dahi erkeklerde prevalan KKH ile anlamlı (p trend <0.05 ve 0.002) ve kuvvetli bir ilişki sergiledi: Üst ve alt dörtte birlik dilimleri arasındaki OO sırasıyla 3.88 (CI 1.3;11.4), ve 8.8-kat (CI 2.6;29.8) idi. Sonuç olarak, metabolik sendromun (MS) egemen olduğu Türk erişkinlerinde, total ve HDLdışı-apoCIII her iki cinste de metabolik sendrom ve hipertrigliseridemik hiperapo B'nin belirleyicisi olarak saptandı. Her ikisi de erkeklerde, LDL- ve HDL-kolesterol düzeylerinden bağımsız olarak, prevalan KKH'nın güçlü belirteci idi. Kadınlarda inflamatuar parametrelerle ilişkili olmalarına rağmen, yüksek apo CIII düzeylerinin KKH ile ilişkisi yaştan bağımsız bulunmadı.