Akut miyokard infarktüslü hastalarda hastaneye geç geliş ile ilişkili faktörler

AMAÇ
Çalışmamızda, akut miyokard infarktüslü (AMİ) hastalarda hastaneye geç geliş ile ilişkili faktörler araştırıldı.

ÇALIŞMA PLANI
Hastanemize ST-yükselmeli AMİ nedeniyle başvuran 439 hastaya (351 erkek, 88 kadın; ort. yaş 57±12) ait bilgiler, yatış sonrası 48 saat içinde hastalarla görüşülerek toplandı. Görüşme sırasında hastalar ağrısız ve hemodinamik olarak stabil idi. Göğüs ağrısı başlangıcından hastaneye yatışa kadar geçen süre ve hastaların sosyodemografik ve klinik özellikleri sorgulandı. Ayrıca, hastalar ilk başvuruların yapıldığı merkeze göre iki grupta değerlendirildi: En yakın küçük bir klinik veya tıp merkezi (n=209, %47.6) veya doğrudan tam teşekküllü bir kardiyoloji merkezi (n=230, %52.4).

BULGULAR
Ortanca ve ortalama gecikme süreleri sırasıyla 70 dk ve 185.2±334.8 dk bulundu. Semptomların başlangıcından sonra 60 dakika içinde hastaneye ulaşabilen hasta sayısı 136 (%31) idi. Ortanca gecikme süresi, ilk başvurunun bir kliniğe yapıldığı grupta anlamlı derecede uzun bulundu (120 dk ve 60 dk; p<0.001). Kadın cinsiyet, yaşın ≥55 olması ve dokuz yıldan az eğitim görmüş olmak hastaneye gelişin uzamasıyla ilişkili bulundu. Klinik özelliklerden ise, koroner arter hastalığı (KAH) varlığı, sigara içme, diyabetin olmaması süreyi kısaltıcı etki gösterdi. Çokdeğişkenli regresyon analizinde, dokuz yıldan az eğitim, kadın cinsiyet, yaşın ≥55 olması ve KAH öyküsü olmaması hastane öncesi gecikmenin bağımsız öngördürücüleriydi. Tam teşekküllü bir merkeze başvuruyu belirleyen etkenler şunlardı: İleri yaş, sigara içme, aspirin kullanımı ve KAH öyküsü olması. Çokdeğişkenli analizde, tek bağımsız öngördürücü KAH öyküsü olması idi.

SONUÇ
Hastane öncesindeki ortanca 70 dakikalık gecikme Batı kaynaklı veriler ile örtüşmektedir. Miyokard infarktüsünde hastane öncesi gecikmeyi kısaltmak için yürütülen eğitim ve bilgilendirme çalışmalarında bu gecikmeyi artıran etkenlere ve hasta altgruplarına daha fazla önem verilmelidir.