Kalp Transplantasyonu Uygulanan Hastalarda Erken Ateroskleroz: Bir İntravasküler Ultrasonografik Çalışma

Kalp naklini takiben gelişen koroner arter hastalığının (TxKAH) araştırılmasında pek çok invazif ve invazif olmayan teknik mevcuttur. Bu çalışmada kalp nakli alıcılarında, intravasküler ultrasonografi (İVUS) yönteminin koroner anjiyografi yöntemi ile karşılaştırıldığında vaskülopati yaygınlığını araştırmak ve İVUS ölçümleri aracılığıyla hücresel doku reddi sıklığı ile intimal koroner kalınlaşma arasındaki ilişkiyi tanımlamak amaçlandı. Bu çalışma Türkiye'de gerçekleştirilen ilk deneyimdir. TxKAH yaygınlığını İVUS ile incelemek için 18 kalp nakli alıcısı 22±12 ay takip sonunda çalışmaya alındı. Tüm hastalarda dobutamin stres ekokardiyografi (DES) ve koroner anjiyografi uygulandı. Koroner anjiyografik olarak %50 üzerindeki darlık ve İVUS ile saptanılan >0.5 mm intimal kalınlaşma TxKAH olarak tanımlandı. Biyopsi skoru, her histolojik derecelendirmenin rakamsal olarak ortalama değerinin toplam biyopsi sayısına bölünmesiyle elde edildi. Hastalar ayrıca İVUS verilerine göre iki grupta incelendi. Grup I TxKAH saptanılan 8 hastadan ve grup II TxKAH'ı olmayan 10 hastadan oluşmakta idi. Koroner anjiyografik olarak TxKAH %5.5 hastada gözlemlenirken bu oran İVUS ile %44 oranında idi. Tüm hastalarda DES normal idi. Ultrasonografik olarak koroner damarın duvar değişimi vericilerin yaşı ile korelasyon gösterirken (r=0.42, p=0.02), perioperatif iskemi ve koroner arter hastalığının diğer risk fakörleri ile ilişkisi yoktu (p>0.05). İntimal kalınlaşma sol anteriyor desending arter (LAD) segmentlerinde diğer arterlere göre daha fazla izlendi (p<0.001). Biopsi skor değeri (ortalama doku reddinin derecesi) ortalama intimal kalınlık ile bir korelasyon göstermekte idi (r=0.82,p=0.01). Sonuç olarak; 1) TxKAH'ın ortaya çıkmasında hücresel doku reddinin oranı önemli bir faktördür. 2) TxKAH'nin tesbitinde İVUS, koroner anjiyografiye göre daha duyarlı bir metottur. (Türk Kardiyol Dern Arş 2004; 32: 288-294)